حکمت بیست و پنجم؛ برخی لیاقت هشدار ندارند
تاریخ انتشار: ۲۷ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۴۰۷۲۶
ایسنا/قم توفیقات الهی بر اثر لیاقتهاست؛ گاه افرادی چنان مست و مغرور و سرکش میشوند که هر گونه شایستگی هدایت را از دست میدهند و در واقع اعمال آنهاست که آنها را آنقدر از خدا دور کرده که حتی لیاقت هشدار ندارند، بلکه به عکس مستحق مجازات سنگیناند.
امام علی (ع) در حکمت ۲۵ نهجالبلاغه میفرماید: «یَا ابْنَ آدَمَ، إِذَا رَأَیْتَ رَبَّکَ سُبْحَانَهُ یُتَابِعُ عَلَیْکَ نِعَمَهُ وَ أَنْتَ تَعْصِیهِ، فَاحْذَرْهُ؛ ای فرزند آدم! هنگامی که میبینی پروردگارت نعمتهایش را پی در پی بر تو میفرستد در حالی که تو معصیت او را می کنی از او بترس (مبادا مجازات سنگینش در انتظار تو باشد)»
حجتالاسلام شکیبایی در گفتوگو با ایسنا به تشریح حکمت ۲۵ نهجالبلاغه امیرالمومنین (ع) پرداخته که شرح آن زیر آمده است:
امیرالمومنین (ع) در این سخن حکمتآمیز به گنهکاران مغرور هشدار میدهد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
گنهکاران سه دستهاند: گروهی آلودگی کمی دارند و یا اعمال نیک بسیار توأم با صفای دل دارند. خداوند این گروه را در همین جهان گرفتار مجازاتی میکند تا پاک شوند و پاک از جهان بروند.
گروه دیگری گناهان سنگینتر و مجازات بیشتری دارند که خداوند به آنها فرمان توبه داده و اگر توبه نکنند در آخرت گرفتارند.
گروه سومی هستند که طغیان و سرکشی را به حد اعلی رساندهاند خداوند آنها را در همین دنیا گرفتار عذاب استدراج میکند. منظور از عذاب استدراجی این است که لطف و رحمت خود را از آنها میگیرد و توفیق را از آنها سلب میکند، میدان را برای آنها باز میگذارد، بلکه هر روز نعمت بیشتری به آنها میدهد تا پشت آنها از بار گناه سنگین گردد.
ناگهان مجازات سنگین و دردناکی به سراغشان میآید و آنها را در هم میکوبد و به یقین مجازات در این حالت که در ناز و نعمت به سر میبرند بسیار دردناکتر است.
این درست به آن میماند که شخصی ساعت به ساعت از شاخههای درختی بالا برود و هنگامی که به انتهای آن برسد ناگهان تعادل خود را از دست بدهد و فروافتد و تمام استخوان هایش در هم بشکند.
قرآن مجید بارها به عذاب استدراجی اشاره میفرماید؛ درباره گروهی از امتهای پیشین میگوید: ما آنها را گرفتار رنج و ناراحتی ساختیم شاید بیدار شوند و تسلیم گردند... «فَلَمّا نَسُوا ما ذُکِّرُوا بِهِ فَتَحْنا عَلَیْهِمْ أَبْوابَ کُلِّ شَیْء حَتّی إِذا فَرِحُوا بِما أُوتُوا أَخَذْناهُمْ بَغْتَةً فَإِذا هُمْ مُبْلِسُونَ؛ هنگامی که آنچه را به آنها تذکر داده شده بود به فراموشی سپردند درهای همه چیز (از نعمتها) را به روی آنها گشودیم تا (کاملاً) خوشحال شدند (و به آن دل بستند) ناگهان آنها را گرفتیم (و سخت مجازات کردیم) و در این هنگام همگی مأیوس شدند.»
در سوره اعراف آیه ۱۸۲ و ۱۸۳ نیز میخوانیم: «وَالَّذینَ کَذَّبُوا بِآیاتِنا سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَیْثُ لا یَعْلَمُونَ * وَأُمْلی لَهُمْ إِنَّ کَیْدی مَتینٌ؛ و آنها که آیات ما را تکذیب کردند به تدریج از جایی که نمی دانند گرفتار مجازاتشان خواهیم کرد * و به آنها مهلت میدهیم (تا مجازاتشان دردناکتر باشد) زیرا تدبیر من قوی (و حساب شده) است.»
در کتاب شریف کافی از امام صادق (ع) چنین نقل شده: «إِنَّ اللَّهَ إِذَا أَرَادَ بِعَبْد خَیْراً فَأَذْنَبَ ذَنْباً أَتْبَعَهُ بِنَقِمَة وَیُذَکِّرُهُ الاْسْتِغْفَارَ وَإِذَا أَرَادَ بِعَبْد شَرّاً فَأَذْنَبَ ذَنْباً أَتْبَعَهُ بِنِعْمَة لِیُنْسِیَهُ الاْسْتِغْفَارَ وَیَتَمَادَی بِهَا؛ هنگامی که خداوند نیکی بندگی را بخواهد، به هنگامی که گناهی انجام میدهد او را گوشمالی میدهد تا به یاد توبه بیفتد و هنگامی که بدی برای بندهای (بر اثر اعمالش بخواهد) هنگامی که گناهی میکند نعمتی به او میبخشد تا استغفار را فراموش کند و به کار خود ادامه دهد.»
این همان چیزی است که خداوند متعال میفرماید: «(سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَیْثُ لا یَعْلَمُونَ) بِالنِّعَمِ عِنْدَ الْمَعَاصِی؛ ما آنها را تدریجا از آنجا که نمی دانند (به سوی عذاب) می بریم با بخشیدن نعمت به هنگام گناه.»
در اینجا این سوال پیش میآید که کار خداوند هدایت و بیدار ساختن است نه غافل کردن و گرفتار نمودن. در پاسخ به این سوال باید به این نکته توجه داشت که توفیقات الهی بر اثر لیاقتهاست؛ گاه افرادی چنان مست و مغرور و سرکش میشوند که هر گونه شایستگی هدایت را از دست میدهند و در واقع اعمال آنهاست که آنها را آنقدر از خدا دور کرده که حتی لیاقت هشدار ندارند، بلکه به عکس مستحق مجازات سنگیناند.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: نهج البلاغه امیرالمومنین استانی فرهنگی و هنری استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری استانی شهرستانها استانی ورزشی استانی سیاسی كرمانشاه استانی علمی و آموزشی استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری استانی شهرستانها مجازات سنگین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۴۰۷۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شکرگزاری در کلاس ریاضی
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین استان سمنان، معلمی شغل نیست؛ بلکه هنر است و معلم، هنرمندی است که باید هنر خود را با علم و تجربه به بهترین نحو ممکن عرضه کند، هنر بیمحتوا و تجربه بدون بینش درجازدن است و علم بدون تجربه و آراسته به هنر هم بیثمر خواهد بود.
معلم هر روز باید از روز قبل و هر سال از سال قبل خود تجربه کسب کند و تجربه خود را در اختیار دیگران قرار دهد و از تجربیات دیگران نیز استفاده کند تا در سریعترین وضع ممکن به حد نرمال و بهتدریج به حد ایدهآل برسد تا فرزندان معنوی خود را از نور دانش و معرفت بهرهمند ساخته و چراغ هدایت جوانان این مرز و بوم بوده و هدایتگر نسل فردای جامعه خود باشد.
از امروز برآنیم تا به بهانه بزرگداشت هفته معلم هر روز برگی از دفتر خاطرات و دلنوشتههای معلمان مجرب استان را ورق زنیم و از تجربههای مؤفق آنها درس بگیریم؛ چراکه کسب تجربه تنها به سن بستگی ندارد و از راه دیدن و شنیدن و حتی از راه کتابخواندن بهوسیله خود و دیگران کسب میشود.
فاطمه ناظمینژاد دبیر ریاضی دبیرستان دوره اول متوسطه شاهد سمنان اظهارداشت: همیشه شروع کلاسم با دعا و جملات انگیزشی و خواندن چند خط وصیتنامهی شهدا توسط شاگردان آغاز میشد؛ اما دوست داشتم شکرگزاری را در بخشی از کار کلاسیام قرار دهم تا به خودم و شاگردانم قدردانی از نعمتهای خدا یادآوری شود و به قول سعدی علیهالرحمه «هر نفسی که فرو میرود ممد حیات است و چون بر میآید مفرح ذات، پس بر هر نفس، دو نعمت است و بر هر نعمت، شکری واجب».
جلسه اول به مدت پنج دقیقه با دانشآموزان در مورد نعمتهای بیشمار خدا صحبت کردیم و من اولین جملهها را روی تخته نوشتم که:
«خدایا! از تو بابت تمام لحظههایی که به یادم بودی؛ ولی من به یادت نبودم، سپاسگزارم.»
«خدایا! از تو بابت تمام لحظههایی که خواب بودم و و تو مراقب من بودی، سپاسگزارم.»
و با بچهها تکرار کردیم: «خدایا شکرت.. خدایا شکرت.. خدایا شکرت» و به پیشنهاد شاگردانم قرار شد که جملات، مرتبط با مناسبتهایِ مصادف با جلساتِ کلاسمان باشد.
در جلسه بعدی یکی از بچهها گفت: خانم! من جملهای نوشتم که فکر میکنم جالب نیست. «خدایا شکرت که میتوانم تو را شکر کنم.»
نظر بچهها را در مورد جمله دوستشان پرسیدم. جالب بود که بیشتر آنها میگفتند تأثیرگذار بود.
جلسات بعدی هم بچهها جملات زیبایی روی تخته نوشته بودند و من از آنها خواستم که حتماً این جملات را در یک دفترچه به نام دفترچه شکرگزاری و حال خوب یادداشت کنند و هر روز این جملات را تکرار یا اینکه سنگی به نام سنگ شکرگزاری، تهیه کنند و با دیدن یا لمس کردن آن به یاد وظیفه خود بیفتند.
گذشت و گذشت تا اینکه روز ولادت امیرالمؤمنین حضرت امامعلی(ع)، دانشآموزانم قبل از ورودم به کلاس درس این عبارات زیبا را روی تخته نوشته بودند: «خدایا شکر که شیعه مولایمان حضرت علی علیهالسلام هستیم.»، «خدایا شکر که پدری مثل کوه داریم که میتوانیم به او تکیه کنیم» و... .
به اینصورت بود که سپاسگزاری بخش مهمی از کلاس من شد و برای من و دانشآموزانم یک یادآوری و تجربه عالی به بار آورد.
۴۶
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899345